De staking van woensdag 9 november mag en moet als een
achterhoedegevecht worden beschouwd. Er valt niet te twijfelen aan de goede wil
van de vakbondsleiders, u en ik en iedereen worden inderdaad geconfronteerd met
de harde werkelijkheid van het dure leven. Maar de vakbonden hebben hun greep
op de realiteit verloren, laat daar geen twijfels over bestaan. De
vakbondsleiders leven helaas nog steeds in het verleden. Nostalgie kan mooie
herinneringen oproepen, maar het is uiteindelijk toch het heden en vervolgens
ook de toekomst waar het om draait. We gaan er dan ook van uit dat de gevolgen
van de stakingsactie beperkt in tijd en ruimte zullen zijn.
De vakbonden beseffen nog altijd niet dat het tijdperk
van de Moderne Monetaire Theorie (MMT) achter de rug is. Blijkt nu dat geld
lenen toch geld kost (iets wat we overigens al lang wisten), wat betekent dat
de overheden zullen moeten stoppen met het op grote schaal rondstrooien van gratis
geld. Uiteraard wordt een verwijtende vinger uitgestoken naar die verdomde
Poetin, die het nodig vond om de wereldeconomie op zijn kop te zetten door
Oekraïne aan te vallen. Met prijsexplosies voor zowat alles en nog wat tot
gevolg.
Maar is de inflatie wel een gevolg van de Russische
aanvalsdrift? Die is zeker niet de enige oorzaak, want de prijzen zijn eigenlijk
al vanaf de zomer van 2021 aan het stijgen. Oekraïne vormde dus het perfect
schaamlapje om de oprukkende inflatie te verklaren.
Wie is dan eigenlijk de echte verantwoordelijke voor
de hoge inflatie? De westerse centrale bankiers moeten daarvoor in eigen boezem
kijken. Bij de grote bankencrisis van 2007-2008 hebben ze op grote schaal
gratis geld uit de lucht geplukt om het financieel systeem overeind te houden.
Was het verstandiger geweest om de crisis van toen te laten uitzieken?
Misschien wel, maar we zullen nooit weten of dat inderdaad zo was. Wel weten we
dat de gevolgen van de getroffen maatregelen (denk daarbij aan de rentetarieven
die jarenlang op nul bleven staan) tot op de dag vandaag doorwegen. De inflatie
werd kunstmatig laag gehouden en een klein kind kon eigenlijk voorspellen dat
die inflatie vroeg of laat een come back zou maken. Wat nu dus gebeurd is. En de
werknemers zijn de sigaar of wat had u gedacht?
Inderdaad, hun looneisen zijn begrijpelijk. Niemand
hoeft er van overtuigd te worden dat steeds meer mensen de tering niet meer
naar de nering kunnen zetten. Maar nog meer geld uitdelen kan uiteindelijk
contraproductie werken. De staat zal nog dieper in de schulden belanden en de
bedrijfswereld wordt eveneens midscheeps getroffen. Het klinkt misschien
hardvochtig, maar misschien is het beter om de crisis ditmaal wel uit te zitten
in plaats van opnieuw met geld beginnen te strooien. Want dan dreigen we op
langere termijn nog verder van huis te
raken.
In dat verband verwijzen we naar de opkomst van het platformkapitalisme,
met in de hoofdrol bedrijven als Meta, eBay, Apple, Uber, Microsoft enzovoort
worden . Technologie-enthousiastelingen zien platformkapitalisme, gecreëerd
door de digitale revolutie, als een goedaardige vorm van kapitalisme dat een
nieuwe gezegende tijd inluidt waarin mensen tot hun recht komen, werknemers
onmiddellijk vraag naar hun diensten vinden en consumenten krijgen wat ze
willen met één druk op de knop op hun smartphone.
Maar de afgelopen weken werd duidelijk dat platformkapitalisme
vieze randjes heeft en eigenlijk niet iets is waar we op hadden zitten te
wachten. Meta, het moederbedrijf van Facebook, Instagram en Whatsapp schrapt 11.000
werknemers en van de vakbonden is in dit verhaal geen sprake. Elon Musk
schrapte anderzijds ongeveer de helft van de jobs bij Twitter of ondernam toch
alleszins een poging in die richting. Lyft, de grote concurrent van Uber, heeft
eveneens fors in zijn personeelsbestand gesneden. Ook Amazon kijkt met een
argwanend oog naar de toekomst en ook daar kunnen op termijn dus banen
verdwijnen. De Belgische vakbonden zijn allesbehalve voorbereid op de komst van
het platformkapitalisme. Ze leveren nog steeds achterhoedegevechten in de
overtuiging dat het tijdperk van de Moderne Monetaire Theorie nog niet voorbij
is. Jammer maar helaas, ze laten zich in slaap laten wiegen want de tijd van
het gratis geld is onherroepelijk voorbij.