Komt de ECB in een Catch-22 terecht?

Geconfronteerd met tegenwind en crisissen aan alle kanten, is de Europese Centrale Bank begonnen aan een superagressieve fase in haar monetair beleid, met vorige week donderdag de grootste renteverhoging in de 24-jarige geschiedenis van de instelling. De meeste economen hadden niet meteen gerekend op een enorme stijging van 0,75 procentpunt, hoewel de centrale bank in juli de rente al met een half procentpunt verhoogde. Die verhoging was de eerste in meer dan tien jaar (en de eerste sinds de pandemie) en benadrukte hoe ver de ECB achter staat bij haar collega\’s zijnde de andere centrale banken.

Een inhaalbeweging maken zal niet eenvoudig zijn, nu de eurozone in de loop van een ernstige economische crisis staart. De gemeenschappelijke munt stort in te midden van een stijgende inflatie, die in augustus een nieuw record van 9,1% bereikte, terwijl er een schadelijke recessie op komst is als gevolg van een energiecrisis. Het wordt er niet beter op nu Rusland dreigt alle gasleveringen aan het westen af te sluiten in afwachting van wat een strenge winter zou kunnen worden. Ook al om wraak te nemen als de G7 een prijsplafond oplegt aan Russische olie.

\”Bij Jackson Hole erkende ECB-bestuurslid Isabel Schnabel dat een afweging werd gemaakt tussen het temmen van de inflatie en het handhaven van de groei\”, merkte Jean Boivin van BlackRock Investment Institute op. \”Toch benadrukte ze een stevige aanpak van het monetaire beleid, gericht op het tegen elke prijs terugdringen van de inflatie.\”

Velen vragen zich af of de ECB een inhaalslag kan maken, of dat ze in een Catch-22 terechtkomt. In laatstgenoemd scenario verhoogt ze de rentetarieven om de diepgewortelde inflatie af te wenden, om vervolgens te ontdekken dat de energieprijzen de kosten hoog houden en op de economische output wegen. In dergelijk situatie kan het zijn dat de inflatie niet daalt, of dat het op zijn minst een hele tijd kan duren voordat deze daalt, waardoor een nachtmerriescenario van stagflatie dreigt.