Financiële markten voorspellen problemen: waar zullen de eerste scheuren opduiken?

+

Doordat de Federal Reserve haar monetair beleid heeft aangescherpt, zijn de koersen van heel wat activa fors gedaald. Amerikaanse aandelen, zoals gemeten door de Wilshire 5000 all-cap index, hebben sinds januari $ 12 biljoen aan marktkapitalisatie verloren.

Nog eens $7 biljoen is weggevaagd bij obligaties, die 14% van hun waarde hebben verloren. Het afgelopen jaar is ongeveer $ 2 biljoen aan crypto-marktkapitalisatie verdwenen. De huizenprijzen passen zich langzamer aan, maar dalen wel. De hypotheekrente is opgelopen tot 7%, een stijging ten opzichte van 3% vorig jaar. En dit is allemaal in Amerika – een van \’s werelds sterkste economieën.

Stijgende tarieven zullen de Amerikaanse economie vertragen en zouden de inflatie moeten doorbreken. Maar wat gaan ze nog meer kapot maken? Sinds de Federal Reserve op 22 september de rente opnieuw heeft verhoogd, zijn de wereldwijde markten in rep en roer.

Toen de Britse regering een dag later ongedekte belastingverlagingen aankondigde, leidden de paniekverkopen door pensioenfondsen ertoe dat het rendement op staatsobligaties (of \’gilts\’) uit de hand liep. De besmetting verspreidde zich vervolgens naar de Amerikaanse schatkistmarkt, die net zo volatiel en illiquide is als aan het begin van covid-19.

De kosten om te verzekeren tegen het in gebreke blijven van Credit Suisse, een wereldwijde bank, zijn sterk gestegen. Deze schommelingen geven aan dat de wereld een nieuwe fase ingaat, waarin financiële markten niet langer alleen de pijn weerspiegelen van het aanpassen aan de nieuwe economische context – hogere tarieven en lagere groei prijzen – maar nu ook hun eigen pijn verspreiden.

De meest catastrofale pijn wordt gevoeld wanneer financiële instellingen falen. Er zijn twee manieren waarop ze dit doen: illiquiditeit of insolventie. Een strakker monetair beleid zal waarschijnlijk beide oproepen of aan het licht brengen. Het is de illiquiditeit die op de eerste plaats komt – en daar zijn al problemen mee.

Neem bijvoorbeeld de Britse pensioenfondsen. Ze gebruiken een strategie die \’liability-driven investing\’ wordt genoemd om zich in te dekken tegen rentebewegingen. Toen de tarieven omhoogschoten, kregen ze te maken met margin calls, die ze alleen konden opvangen door gilts te verkopen. Maar de obligatierendementen stegen zo snel dat dit een uitverkoop werd, met een neerwaartse spiraal. De Bank of England moest ingrijpen om obligaties te kopen. Niemand anders was daartoe bereid. Alleszins een veeg teken aan de wand.