‘We zijn aan het watertrappelen, niet meer of niet minder.
Een energiecrisis brengt de Europese industrie tot stilstand terwijl de VS en
China full speed vooruit racen”, waarschuwt Volkswagen
Door de energiecrisis in Europa komt de industrie van
het continent tot stilstand en de grootste Europese autofabrikant vreest dat de
concurrenten vooruitgang boeken omdat de EU-regeringen hun bedrijven niet
genoeg steun bieden.
De energie- en elektriciteitsrekeningen stegen dit
jaar voor zowel de Europese burgers als voor de industrie nadat Rusland
Oekraïne was binnengevallen. De Russische energiebedrijven schortten de
levering van aardgas aan Europa op als reactie op sancties en die maatregel
laat zich nog steeds gevoelen. De crisis heeft de Europese industrie midscheeps
getroffen, met name in sectoren die veel energie verbruiken, waaronder
kunstmestproducenten en staalproducenten, die beide de productie aanzienlijk
hebben teruggeschroefd.
De Europese Unie bemiddelt bij onderhandelingen over
een prijsplafond voor aardgas, dat de consumenten zou beschermen tegen hoge
kosten wanneer de aardgasprijzen een bepaalde drempel overschrijden. Dit
terwijl sommige Europese landen hebben opgeroepen tot meer overheidssubsidies
om de bedrijfswereld te ondersteunen. Maar sommige bedrijven waarschuwen dat
zelfs deze maatregelen misschien niet genoeg zullen zijn om de Europese
industrie te redden, aangezien het continent steeds verder achterop dreigt te
raken bij zijn economische concurrenten.
“Op het internationale toneel verliezen Duitsland
en de Europese Unie snel hun aantrekkelijkheid en concurrentievermogen”,
schreef Thomas Schäfer, brand chief executive officer bij de Duitse
autofabrikant Volkswagen, maandag in een LinkedIn-bericht.
Schäfer zei dat Volkswagen en andere Europese
autofabrikanten het risico lopen achterop te raken bij concurrenten op het
gebied van de productie van elektrische auto’s vanwege de hoge energieprijzen,
aangezien de crisis de hele Europese industrie een mokerslag toebrengt.
“We zijn aan het watertrappelen als ik het zo mag
uitdrukken”, schreef hij. “Ik maak me grote zorgen over de huidige
ontwikkelingen met betrekking tot investeringen in de transformatie van de
industrie richting meer duurzaamheid. Dit moet dringend prioriteit krijgen –
onbureaucratisch, consistent en snel.” Vraag is echter of Europa onbureaucratisch,
consistent en snel kan handelen.
De energiecrisis in Europa kan volgens Schäfer nog
jaren aanslepen en bedrijfsleiders waarschuwen dat politieke leiders niet
genoeg doen om het continent concurrerend te houden op het wereldtoneel.
Schäfer merkte op dat Europa het risico loopt achterop
te raken bij landen als de VS, Canada en China terwijl snelgroeiende
economische regio’s in Zuidoost-Azië en Noord-Afrika ook een bedreiging vormen
voor de Europese industrie, die volgens Schäfer op veel gebieden
prijsconcurrentievermogen mist. Voor Volkswagen zei Schäfer dat Europa steeds
meer terrein verliest als gevolg van de hoge energie- en elektriciteitsprijzen,
waardoor investeren in de elektrische voertuigtak van het bedrijf steeds
onhoudbaarder is geworden.
Verschillende Europese industrieën zijn gedwongen hun
activiteiten af te bouwen als gevolg van de hoge energieprijzen en sommige
bedrijfsleiders vrezen dat de veranderingen onomkeerbaar zullen zijn. In
oktober waarschuwde producent van chemicaliën en kunstmest BASF dat het de
activiteiten in Europa mogelijk permanent zou moeten inkrimpen vanwege de hoge
energieprijzen, terwijl energie-intensieve industrieën zoals de glasproductie
de vrees hebben geuit dat bedrijven hun activiteiten voor onbepaalde tijd
zouden kunnen verplaatsen naar economische rivalen buiten Europa.
Veel delen van het EU-blok bevinden zich mogelijk al
in een economische recessie, deels als gevolg van de oorlog in Oekraïne en de
hoge energieprijzen, terwijl investeringsbanken, waaronder Morgan Stanley en
Goldman Sachs, hebben gewaarschuwd dat er een veel groter risico is op een
ernstige economische terugval in Europa dan in de VS
De eerder dit jaar goedgekeurde Amerikaanse Inflation
Reduction Act (IRA) heeft ook de economische vooruitzichten van Europa
vertroebeld, aangezien de EU-leiders kritiek hebben geuit op de wetgeving – die
bedoeld is om meer dan 400 miljard dollar te injecteren om de binnenlandse
Amerikaanse industrie te ondersteunen – omdat deze protectionistisch is en
Europese bedrijven benadeelt .
De energiecrisis en de IRA waren voor leiders uit
Duitsland en Frankrijk, de twee grootste economieën van de EU, aanleiding om
vorige week een gezamenlijke aankondiging uit te brengen waarin meer grensoverschrijdende
samenwerking op het gebied van industriebeleid werd beloofd. Schäfer noemde de
aankondiging een stap in de goede richting, maar waarschuwde dat er veel
agressievere actie nodig zou zijn om de afnemende internationale economische
status van Europa te versterken. Vooral de energie-intensieve industrieën
verliezen in snel tempo terrein.
Terwijl de IRA in de VS gevestigde bedrijven grote
prikkels zal geven om te investeren in de productie, inclusief de elektrische
auto-industrie, ontbrak een soortgelijk beleid in Europa tot nu toe, aldus
Schäfer.
“De EU daarentegen houdt voet bij stuk aan gedateerde
en bureaucratische staatssteunregels die regio’s bevorderen in plaats van hele
industriesectoren te promoten en te transformeren”, schreef hij, eraan
toevoegend dat de meeste Europese wetgevers zich tot nu toe hebben gericht op
lange termijn investeringsplannen in plaats van onmiddellijke prikkels om
industriële activiteit een vliegende start te geven. Wat volgens de VW-manager
een verkeerde aanpak is.
Schäfer waarschuwde dat Volkswagen en andere Europese
autofabrikanten ver achterop zouden kunnen raken bij internationale
concurrenten, vooral op het gebied van elektrische voertuigen, als
EU-regeringen niet meer doen om de industrie te ondersteunen.