De Europese Unie heeft tot nu toe de energiecrisis goed
doorstaan die werd veroorzaakt door de Russische invasie van Oekraïne in
februari 2022 en zal de winter van 2022/23 heelhuids door raken, zelfs als
Rusland abrupt alle gasstromen via pijpleidingen stopzet. Er moeten echter dringend
voorbereidingen worden getroffen voor de winter 2023-24. Met name de gasopslagen
moeten op 1 oktober 2023 voor 90 procent gevuld zijn.
Ervan uitgaande dat de Russische export beperkt blijft
en de weersomstandigheden goed blijven, moet de vraag naar gas tot 1 oktober
2023 13 procent lager blijven dan het vorige vijfjarige gemiddelde. De EU moet
daarom haar doelstelling voor het terugdringen van de vraag, die momenteel op
31 maart 2023 afloopt, verlengen.
Twee variabelen zullen bepalen hoe gemakkelijk de
doelstelling kan worden gehaald: 1) levering van vloeibaar aardgas (LNG) en 2)
de aard van de vraagvermindering. Plannen voor een snelle inzet van
hervergassingseenheden zullen de zorgen over de capaciteit van de
LNG-importinfrastructuur wegnemen. De EU zal echter internationaal blijven
concurreren om LNG-ladingen en zal kwetsbaar blijven voor de mondiale dynamiek.
Een sterke economische groei in bijvoorbeeld China zou de markten verder kunnen
verkrappen.
De manier waarop de vraag wordt verminderd, bepaalt de
economische gevolgen. Tot nu toe zijn grote verlagingen van de vraag naar
industrieel gas niet gepaard gegaan met een dramatische daling van de
industriële productie, wat wijst op goede vervangingsopties.
In de energiesector werd vorig jaar echter nauwelijks
gas bespaard vanwege de zwakke productie van kernenergie en waterkracht. De
terugkeer van de Franse nucleaire productie zal daarom een enorm positief punt
zijn. Ten slotte hebben huishoudens de vraag naar gas verminderd, deels als
gevolg van warmer dan normaal weer. In 2022 werden daarnaast een recordaantal
warmtepompen ingezet, wat duidt op het begin van een structurele verschuiving
van de gasvraag naar verwarming.
Maar wil dit zeggen dat onze energie nu betaalbaar is
geworden. Neen, dat is dus niet het geval. Het probleem zit bij onze
zuiderburen: België is hofleverancier van energie in Frankrijk. En dit terwijl
Engie de Belgen meer doet betalen dan de Fransen. Die zwendel is het schandaal
van onze energiemarkt, of we het nu graag horen of niet. Onze politici hebben ons
eens te meer in de steek gelaten, maar dat zal ze waarschijnlijk wordt blijven.
Als konijnen naar een lichtbak zitten die uit te kijken naar de verkiezingen
van 2024.