De voedselprijzen in ons land en de rest van Europa zullen
blijven stijgen, maar het groeitempo zal vertragen. In 2022 bedroeg de inflatie
van de voedselprijzen in de euregio 10,9%. Dit jaar zal dat volgens de
prognoses van STATEC de helft zijn.
Alleen al in oktober van vorig jaar stegen de
voedselprijzen met 1,7%. Dit was de grootste stijging in de maand sinds 2007.
De prijzen voor boter en andere oliën, verse groenten en diepvriesfruit stegen in
2022 het meest.
STATEC-experts kunnen niet precies voorspellen welke
producten in 2023 de grootste prijsstijging zullen meemaken, maar ze geven wel drie
belangrijke redenen voor de stijging van de prijzen aan:
*Europa is in 2022 getroffen door droogte;
*Oekraïens graan zat maandenlang vast in havens;
*Door de energiecrisis zijn belangrijke petrochemische
meststoffen duurder geworden.
Tom Haas, hoofd modellering en prognose bij STATEC, is
ervan overtuigd dat alle drie de oorzaken de regio in 2023 minder zullen
treffen. De energieprijzen hebben een plafond bereikt. Schepen met graan uit
Oekraïne vervoeren de grondstof weer vrijelijk over de hele wereld. Droogtes
zijn seizoensgebonden en zullen zich waarschijnlijk niet twee jaar op rij
herhalen. Samen zorgen deze factoren ervoor dat de inflatie afneemt en de
voedselprijzen minder snel stijgen.
De afname van de inflatie wordt onder andere bevestigd
door het goedkoper worden van het vrachtvervoer. Schepen kunnen hun lading weer
overal gemakkelijk afleveren en de prijzen voor vervoer van containers zijn
gedaald. Volgens de Drewry World Container Index is de prijs op de route van
Shanghai naar Rotterdam gedaald van $ 14.000 per container naar nu $ 2.000.
Maar het is misschien toch te vroeg om te juichen.
Maar is deze prognose te voorzichtig? Dat zou best wel
eens het geval kunnen zijn. De wild card blijft eens te meer de energiemarkt. Jeff Currie, het wereldwijde hoofd
grondstoffen van Goldman Sachs, gelooft dat Brent (ruwe olie uit de Noordzee) volgend
jaar $ 110 zal bereiken. In een rapport deelde Morgan Stanley dezelfde mening wat
betreft de stijgende olieprijzen in 2023. “We blijven constructief over de
olieprijzen, gedreven door een herstellende vraag (heropening van China,
herstellende luchtvaart) te midden van een beperkt aanbod als gevolg van lage
investeringsniveaus, risico’s voor Rusland aanbod, het einde van de
SPR-releases (het loslaten van de Amerikaanse olievoorraden) en de vertraging
van de Amerikaanse schalieproductie”, merkten de grondstoffenanalisten van Morgan
Stanley op.
Sommige analisten zien de olieprijs zelfs oplopen tot
$ 200 per vat. En dan begint het spelletje op de energiemarkten weer van vooraf
aan. Hogere energieprijzen zullen een kettingreactie uitlokken, waarbij alles
en nog wat duurder zal worden. Inclusief de voedingsprijzen. Het motto voor dit
jaar zou dan ook kunnen luiden: ‘Mieke houdt u vast aan de takken van de bomen,
Mieke houdt u vast aan de takken van de mast’. Of met andere woorden: het wordt
weer bibberen geblazen.