Tijdens zijn presidentiële campagne beloofde Joe Biden
om van Saoedi-Arabië een internationale paria te maken. Toen kwam de torenhoge
inflatie en een oorlog het landschap teisteren. In juli vorig jaar slikte Biden
zijn woorden in en reisde naar Jeddah om kroonprins Mohammad Bin Salman te
ontmoeten. Van een knieval gesproken!
Maar als Biden had gehoopt dat MBS, zoals de heerser
van het Koninkrijk wordt genoemd, de olieproductie van Saoedi-Arabië zou optrekken
in een tijd waarin hogere prijzen voor ruwe olie voor een sterke inflatie
zorgden, dan kwam hij van een kale kermis thuis.
In plaats daarvan verlaagde het door Saoedi-Arabië
geleide Opec-kartel van olieproducerende landen in oktober de productie met
twee miljoen vaten per dag om de prijzen op te drijven. Nu – ongeacht dat een
boze Amerikaanse president die heeft gedreigd met niet-nader gespecificeerde gevolgen
– wordt de productie opnieuw verlaagd.
Terwijl Biden machteloos toekijkt, is een van de
grootste winnaars waarschijnlijk Vladimir Poetin.
Op zondag kondigden negen leden van Opec + (een groter
collectief van 23 landen) een vrijwillige productieverlaging aan van 1,2
miljoen vaten per dag van mei tot het einde van het jaar. Dit komt neer op 1,1%
van het wereldwijde aanbod.
De aankondiging dreef de olieprijzen onmiddellijk op –
en ze zullen blijven stijgen. Ruwe Brent-olie steeg van $ 79,77 per vat op
zondag naar $ 85 op dinsdag.
Goldman Sachs heeft zijn prognoses voor Brent-olie
voor december 2023 verhoogd van $90 naar $95. Tegen december 2024 zal de prijs
zijn gestegen tot $ 100.
Deze prijzen worden het nieuwe ‘normaal’, zegt Bjarne
Schildrop, chief commodity analist bij SEB Financial Services. En het zal zich
onvermijdelijk vertalen in pijn voor miljoenen consumenten door hogere prijzen
aan de pomp en hogere kosten in de winkels.
De klap voor het Westen is drieledig. Hoge olieprijzen
houden de inflatie hoog. De verhuizing geeft aan dat Saoedi-Arabië het Westen
de rug toekeert en zich naar China wendt. Stijgende olieprijzen zullen ook de
sancties tegen Rusland ondermijnen. Het westen lijdt dus 3x gezichtsverlies.
Elke stijging van de prijs van ruwe olie met $ 1
verhoogt de Russische exportinkomsten met ongeveer $ 2,7 miljard per jaar, zegt
Benjamin Hilgenstock, auteur van een rapport over Russische sancties voor het
Center for Economic Policy Research, een denktank.
Een stijging van de olieprijs met $ 10 zal daarom de
inkomsten uit de Russische olie-export dit jaar met ongeveer $ 27 miljard tot $
145 miljard verhogen. Dit is ongeveer 22,5% meer dan CEPR had voorspeld vóór
het Opec-besluit.
De Westerse sancties tegen de Russische olie kwamen hoe
dan ook te laat. De EU heeft pas in december 2022 een embargo op ruwe olie
ingevoerd en in februari 2023 op olieproducten. Het grootste deel van vorig
jaar profiteerde Rusland van de hoge olieprijzen en bereikte het overschot op
de lopende rekening een recordhoogte, zegt Hilgenstock.
“Dit is Saoedi-Arabië dat zegt: ‘Hé, Rusland, jij bent
onze vriend’. Wat ze hier doen is de kant kiezen van Rusland en de Chinese
alliantie”, zegt Schildrop.
“Na de bezuinigingen van de Opec krijgen we een
krappere markt. Rusland zal een hogere olieprijs kunnen vragen, meer inkomsten
krijgen en gemakkelijker de oorlog in Oekraïne kunnen financieren, wat indirect
de sancties die het Westen heeft ingevoerd, zal tegengaan.”