De prijzen voor
olijfolie hebben recordhoogtes bereikt, dankzij de langdurige droogte in
topproducent Spanje – en de hoge prijzen zullen naar verwachting nog enige tijd
aanhouden.
Toen de bekende
Spaans-Amerikaanse chef-kok José Andrés tweette dat eieren een vingerdiep in
olijfolie gebakken moeten worden, merkte een gebruiker op: “Olijfolie kan duur
zijn wanneer we over een vingerdiep praten. Wat is een alternatief voor degenen
onder ons met een beperkt budget?”
Volgens gegevens van
het Internationaal Monetair Fonds hebben de wereldwijde olijfolieprijzen $
5.989,8 per ton bereikt, een record in 26 jaar.
En de hoge prijzen
zouden nog minstens een tijdje kunnen blijven, zei Mintec’s analist voor
oliezaden en plantaardige oliën, Kyle Holland.
Slecht weer in Spanje,
met name de langdurige droge periode, is de belangrijkste reden achter de
stijgende prijzen.
“De problemen die
ertoe bijdragen dat de prijzen bijna het hoogste niveau ooit bereikten, zijn
grotendeels slecht weer en een zeer droge groeiperiode voor een groot deel van
de Middellandse Zee, maar dan vooral in Spanje dat een belangrijke producent en
exporteur van olijfolie is,” zei Holland.
Als gevolg van
“buitengewoon slechte” weersomstandigheden, zei hij, leverde de
recente olijvenoogst van oktober tot februari een opbrengst op die 50% lager
was dan de gebruikelijke oogst, waardoor het wereldwijde aanbod krapper werd en
de prijzen omhoog gingen.
“De buitengewoon
slechte weersomstandigheden zorgden ervoor dat Spanje een olijfolieoogst
produceerde van ongeveer 630.000 ton, een daling ten opzichte van de
gebruikelijke oogst van 1,4 tot 1,5 miljoen ton”, zei hij.
Door het uitbreken van
de oorlog in Oekraïne, waardoor er wereldwijd een tekort aan zonnebloemolie
ontstond, steeg de vraag naar olijfolie nog meer.
Olijfbomen groeien in
warme en droge klimaten en de optimale temperatuur varieert van 60 tot 80
graden F.
Spanje had in maart een
periode van zeer droog weer en registreerde slechts 36% van de gemiddelde
maandelijkse regenval, volgens het ministerie van Ecologische Transitie van het
land. Het land kende 36 opeenvolgende maanden met beneden gemiddelde regenval.
En als het weer niet
verbetert, kan de komende oogst een nog slechtere oogst opleveren.
“Er zou een
vergelijkbare of zelfs lagere oogst kunnen zijn dan die van het voorgaande
seizoen, volgens marktspelers, die ook zeggen dat de prijzen nog geruime tijd
op het huidige niveau kunnen blijven”, aldus Holland.
“Het lijkt erop
dat de aanhoudende droogte in Europa, vooral in de grootste olijfolie producerende
regio van Spanje, een wereldwijd tekort aan olijfolie heeft veroorzaakt”,
vertelde David Valmorbida, voorzitter van de Australian Olive Oil Association,
aan CNBC.
Druk op de vraag legt bovendien
nog meer druk op de reeds op de proef gestelde toeleveringsketens.
De vraag naar olijfolie
is de afgelopen jaren sterk geweest – de prijzen zijn sinds 2020 gestegen omdat
consumenten tijdens en na de Covid-19-pandemie vaker thuis aten en kookten, zei
Valmorbida.
Bovendien dreef het
tekort aan zonnebloemolie na de Russische invasie van Oekraïne de prijzen op.
“Door het
uitbreken van de oorlog in Oekraïne, waardoor er een wereldwijd tekort aan
zonnebloemolie ontstond, steeg de vraag naar olijfolie nog meer”, voegde
hij eraan toe.
“De consumenten
zijn al begonnen de consumptie van olijfolie aanzienlijk te verminderen, ten
eerste door minder genereus te zijn in het gebruik, maar ten tweede door over
te schakelen op plantaardige of zaadoliën of verschillende oliemelanges,”
zei Valmorbida.
Desalniettemin is hij
van mening dat een basisvraag naar olijfolie als een gezond en natuurlijk
product tegen bijna elke prijs zal blijven bestaan”.
“Dus zonder een
toename van de regenval zouden we tot in het oogstjaar 2023/24 historisch hoge
prijzen van of boven de 5 euro per kg kunnen blijven zien.”